Sadece anne sütüyle beslenen ve yeterli kilo alan bebeklere 6. aydan sonra ek gıdalar başlanır.

Ek gıdalara başlarken dikkat edilmesi gereken durumlar :

• Kullanılan araç ve gereçler temiz olmalı.
• Ek besinler biberonla değil, kaşıkla verilmeli.
• Verilecek besinler doğal ve taze olmalı (konserve, dondurulmuş yiyecekler, katkı maddeli hazır besinler kullanılmamalıdır).
• Hazırlanan besinler uzun süre oda sıcaklığında bekletilmemeli.
• Yeni denenecek gıdalar bebek açken ve alışık olduğu besinlerden önce verilmeli.
• Almadığı besinler için bebek zorlanmamalı, birkaç gün sonra tekrar denenmeli.
• Ek besinler az miktarlarda başlanıp tedricen bir porsiyona çıkarılmalı.
• Olabilecek alerjik reaksiyonları gözleyebilmek için aynı günde birden fazla ek besine başlanmamalı, yaklaşık bir hafta aralıklarla yeni gıdalar denenmelidir.

Bebeğin gelişimi ve damak tadına göre, genellikle başlanan ilk ek besinler meyva suları veya sebze püreleri olmaktadır. Ek besinler başlangıçta yumuşak kıvamlı, iyice ezilmiş, püre şeklinde verilirken, 7-8. aylardan sonra daha koyu kıvamda verilebilir, 9. ayda pürtüklü gıdalara alışmış olan bebek,1 yaşından sonra sofradaki uygun yiyeceklerden kendi kendine yemeyi deneyebilir.

Meyva suyu ve püresi: Çocuğa ilk verilecek meyva mevsimine göre elma, armut veya şeftalidir. Daha sonra muz, üzüm, turunçgiller denenebilir. Çilek, alerji olasılığı nedeniyle 1 yaştan önce verilmemeli. Meyvalar iyice yıkanıp kabukları soyulur, ilk 1-2 hafta suları, daha sonra ise cam rendeden geçirilerek püreleri verilir. Başlangıçta 1-2 tatlı kaşığı verilirken miktar yavaşça artırılarak yarım muz veya orta büyüklükte bir meyva porsiyonuna ulaşılır. Şeker eklenmemelidir. Yoğurtla karıştırılarak da verilebilir. Ancak damak tadı açısından ayrı vermeyi tercih edebiliriz.

Yoğurt: Evde yapılan yoğurt tercih edilmeli, katkı maddesi olan hazır yoğurtlar kullanılmamalı, kaymaksız yoğurt verilmelidir. Hazırlanışı: Süt kaynamaya başladıktan sonra 5 dakika daha kaynatılıp elin dayanacağı ısıya (40 C) kadar soğutulur. Bir litre süte, 1-2 çorba kaşığı süt içinde sulandırılmış bir çorba kaşığı yoğurt maya olarak eklenir ve yavaşça karıştırılır. Hareket ettirmeksizin sıcak bir yerde 4 saat veya geceden sabaha bekletilir.

Muhallebi: Muhallebi her bebeğin rutin öğününde olması gereken bir gıda olmamakla birlikte bazen kilo alamayan ve iştahsız bebeklere önerilebilir. Formül mamalarla hazırlanan muhallebi veya mama firmalarınca bebeğin ayına uygun olarak hazırlanmış pirinçli/ pirinçli-sütlü kaşık mamaları kullanılabilir. İnek sütü ilk yaş için uygun bir besin olmadığından muhallebinin formül mamalarla hazırlanması tercih edilir. 1 su bardağı su ve yaklaşık 3 tatlı kaşığı pirinç unu karıştırılarak pişirilir. Ateşten indirilir, hafif soğuduktan sonra 6 ölçek mama toz halinde katılıp karıştırılır. 8. aydan sonra muhallebiler pirinç unu dışında buğday, yulaf unuyla da yapılabilir.

Sebze çorbası ve püresi: Bebeğe verilecek ilk ek gıda olarak sebzeler de seçilebilir. Genellikle öğle öğününde, 1-2 tatlı kaşığı başlanıp miktarı yavaşça artırılarak verilir.

İlk hafta sebze çorbası verilir; 2 su bardağı su, 1 küçük havuç, 1 küçük patates, ½ kabak veya 1 tatlı kaşığı irmik ağzı kapalı bir kapta pişirilir. Tel süzgeç veya blenderden geçirilir. Çocuk bir porsiyon alana dek öğünler anne sütü ile tamamlanır.

2. hafta basit sebze püresi verilir; çorba gibi, ancak daha az suyla hazırlanır,1 tatlı kaşığı zeytinyağı eklenebilir. Sebzeler tamamıyla ezilerek püre haline getirilir.

3. hafta karışık sebze püresine geçilir. Mevsim sebzeleri ve yeşil mercimek eklenerek içerik zenginleştirilebilir. Her hafta yeni bir sebze eklenir (ıspanak, karnıbahar, pırasa, semizotu, maydanoz, lahana, soğan, kereviz, pazı, bezelye, taze fasulye). Yeşil yapraklı sebzeler taze hazırlanmalı ve bir kereden fazla ısıtılmamalıdır. İlk yıl çocuğa pancar ve patlıcan verilmemelidir. 1-2 hafta sonra sebze yemeklerine 1-2 çorba kaşığı üç kez çekilmiş kuzu kıyma eklenebilir.

Kahvaltı: Yukarıdaki besinlere alışan çocuğa kahvaltı başlanır. Peynir, kayısı kıvamında pişmiş yumurta sarısı, pekmez, yarım ince dilim tambuğday ekmeği içi ile hazırlanır. Karışıma 1 çay kaşığı tereyağı eklenebilir. 9. aydan sonra karışım şeklinde vermek yerine gıdaların tek tek verilmesi tercih edilmelidir.

İlk yaşta bal kullanılmamalıdır. 6-7. ayda kahvaltıya pişmiş yumurta sarısı, 1 çay kaşığı başlanıp 7-10 gün içinde tama çıkılmak üzere, eklenir. Alerji riski nedeniyle ilk yılda yumurta beyazı verilmez. Düzenli olarak et yiyen çocuklara haftada 2-3 kez yumurta vermek yeterlidir.

Et: 6-7. aylarda 1-2 çorba kaşığı kıyma şeklinde sebze yemeklerine eklenir. Daha sonra orta boy ince bir biftek veya derisiz organik tavuk eti küçük parçalar haline getirilerek sebze yemeklerine eklenebilir. Baharatsız köfte verilebilir.

Balık: 8-9. aydan sonra alerji riskine dikkat edilerek denenebilir. Beyaz etli, haşlanmış, kılçıksız ve yağsız olmalıdır.

Karaciğer dışındaki sakatatlar ilk yılda verilmemelidir. Karaciğer 9. aydan sonra, öğle öğünlerinde et ile değiştirilerek 15 günde bir olmak üzere verilebilir. Suda haşlanan karaciğerin zarı çıkarılır, ezilerek püre şeklinde verilir.

Tahıllı çorbalar: 8. aydan sonra baharatsız tarhana çorbası, yoğurtlu yayla ve mercimek çorbaları, 9. aydan sonra kuru fasulye, nohut verilebilir. Baklagiller iyice pişirilmeli, kabukları çıkarılmalı ve haşlandıkları suyla birlikte iyice ezilerek tanesiz verilmelidir.

Pilav, makarna ve dolmalar: 8-9. aylardan sonra yoğurt ile karıştırılarak verilebilir.

Su: Ek gıdalarla birlikte bebeklerin su ihtiyacı olabilir. Verilen su kaynatılıp ılıtılmış olmalıdır.

Çay besleyici değeri olmadığından ve demir emilimini azalttığından bebeklere verilmemelidir.

İlk 2 yıl tuz ve şeker verilmemelidir. Daha sonraki yıllarda da mümkün olduğunca az tuz kullanmalı ve rafine şeker içeren gıdalar hiç tüketilmemelidir.

Benzer Yazılar

Burun Estetiği (Rinoplasti)

Bebeklere Uyumayı Adım Adım Öğretin

Bronşektazi